Iedereen is wel eens angstig. Dit is een normale reactie op dreigend gevaar en het helpt in sommige gevallen zelfs voor de overleving van onze soort.
Kinderen zijn vaak bang. Het past bij de normale ontwikkeling dat kinderen met angst, piekeren en bezorgdheid reageren als ze worden geconfronteerd met situaties die bedreigend zijn. Vanuit deze gedachte kan men veronderstellen dat deze angst ook vanzelf weggaat en dat behandeling daarom niet altijd nodig is. Maar kinderen kunnen lijden aan angsten die zo hevig en langdurig zijn dat hun ontwikkeling erdoor wordt belemmerd.
Angst is dus normaal en zelfs adaptief in sommige situaties, maar wordt abnormaal als het angstniveau te hoog oploopt en te lang blijft bestaan, ondanks dat er geen (meer) dreiging is. Hier spreken we dan over irreële angsten.
Bij een kind hangen de angsten samen met zijn verstandelijke ontwikkeling: hoe meer het kind de wereld ziet, beleeft, en toch nog niet helemaal begrijpt, des te meer dingen er bijkomen waar het bang voor kan worden. Angsten hangen ook samen met ervaringen.
Wanneer je bijvoorbeeld ooit werd gebeten door een hond, kan je angst krijgen voor alle honden.
In elke ontwikkelingsfase komen specifieke angsten voor. Deze angsten zijn normaal. Angsten kunnen opkomen, verdwijnen en na een tijdje terugkeren. Zo kan je kind van 2 jaar bang zijn voor het donker, een beetje later niet meer, en dan rond de leeftijd van 4 jaar opnieuw. Sommige angsten komen ook in een andere vorm terug.
Wanneer een kind niet meer normaal kan functioneren door zijn angst of een ouder zich zorgen maakt, kan therapie aangewezen zijn. Zo kan het zijn dat het kind slechter gaat presteren op school door zijn angst of dat het zich gaat isoleren en/of terugtrekken van andere kinderen. Het kan zich ook uitten in nachtmerries, psychosomatische klachten (buikpijn, hoofdpijn…), woedeaanvallen of bedplassen. Soms lijkt het kind op het eerste zicht helemaal niet bang. Voorbeelden van angsten bij kinderen zijn separatie-angsten, faalangst, sociale en/ of specifieke fobieën,…